Ngành chăn nuôi Việt Nam đang đứng trước ngã rẽ quan trọng, đối mặt với hàng loạt khó khăn về thị trường, dịch bệnh và áp lực chi phí. Để thực sự phát triển bền vững, ngành cần những giải pháp đồng bộ và một cuộc cơ cấu lại mạnh mẽ. Điều này đòi hỏi sự chuyên nghiệp hóa, gắn kết chặt chẽ với chuỗi giá trị từ con giống, thức ăn, công nghệ đến khâu tiêu thụ.
Mục lục bài viết
Áp lực lớn từ chi phí và rủi ro dịch bệnh
Chi phí sản xuất hiện là thách thức lớn nhất đối với ngành chăn nuôi. Thức ăn chăn nuôi chiếm tới 70% tổng giá thành, trong khi nguồn nguyên liệu lại phụ thuộc nhiều vào nhập khẩu. Áp lực này càng tăng khi thịt nhập khẩu có giá cạnh tranh hơn.
Bên cạnh đó, nguy cơ dịch bệnh vẫn luôn tiềm ẩn. Các dịch bệnh nguy hiểm như dịch tả heo châu Phi và cúm gia cầm thường bùng phát ở các hộ chăn nuôi nhỏ lẻ. Đây là những nơi chưa đảm bảo nghiêm ngặt các điều kiện an toàn sinh học.
Thực tế, chỉ trong thời gian từ đầu năm, một số địa phương đã ghi nhận các trường hợp cúm gia cầm và dịch tả heo châu Phi, buộc phải tiêu hủy vật nuôi. Tình trạng này luôn đe dọa sự ổn định và khả năng lây lan, đặc biệt trong thời điểm giao mùa.
Cơ cấu manh mún: Rào cản lớn nhất
Một trong những tồn tại cốt lõi là cơ cấu sản xuất vẫn còn manh mún, nhỏ lẻ. Phần lớn hộ chăn nuôi chưa đạt quy mô vừa và lớn, dẫn đến việc khó áp dụng công nghệ hiệu quả.
Việc thiếu công nghệ trong quản lý, phối trộn thức ăn và xử lý chất thải khiến năng suất vật nuôi thấp. Từ đó, tiêu hao nhiều nguyên liệu và nhân công, đẩy chi phí sản xuất bình quân lên cao hơn so với các trang trại công nghiệp lớn.
Đặc biệt, sự thiếu vắng liên kết chuỗi trong sản xuất và tiêu thụ làm cho giá trị ngành chăn nuôi không ổn định. Sức chống chịu của ngành trước các biến động thị trường cũng bị suy giảm nghiêm trọng. Mặc dù các yêu cầu về kiểm dịch và an toàn môi trường là cần thiết, chúng cũng làm tăng thêm chi phí cho các hộ chăn nuôi nhỏ.
An toàn sinh học: Chìa khóa giảm giá thành và tái đàn an toàn
Ngành chức năng xác định việc giảm giá thành và đảm bảo nguồn cung thịt ổn định là nhiệm vụ trọng tâm giai đoạn cuối năm 2025. Tuy nhiên, việc tái đàn ồ ạt mà không kiểm soát tốt chi phí sẽ dẫn đến thua lỗ. Do đó, giảm giá thành phải luôn đi đôi với tái đàn có kiểm soát.
Theo các chuyên gia, an toàn sinh học là yếu tố quan trọng hàng đầu để bảo vệ tài sản và tối ưu chi phí trong chăn nuôi. Đây là nền tảng giúp tối ưu sức khỏe, năng suất vật nuôi và giảm đáng kể chi phí thú y.
Người chăn nuôi cần chủ động lựa chọn con giống năng suất cao và quản lý chặt chẽ quá trình chăm sóc. Mô hình an toàn sinh học về bản chất là hạn chế mầm bệnh xâm nhập, không quá tốn kém và hoàn toàn có thể áp dụng hiệu quả tại các nông hộ nhỏ. Vấn đề cốt lõi là thay đổi nhận thức.
Tầm nhìn 2026: Hướng tới 4 mục tiêu lớn
Ngành chăn nuôi đã đóng góp to lớn vào việc bảo đảm nguồn thực phẩm cho gần 100 triệu dân Việt Nam. Hiện tại, với hơn 30% nông hộ vẫn là quy mô nhỏ lẻ, nhu cầu cơ cấu lại theo hướng chuyên nghiệp hóa, gắn với chuỗi giá trị càng trở nên cấp thiết.
Năm 2026 được xem là năm bản lề, mở ra giai đoạn phát triển bền vững hơn cho ngành. Ngành chăn nuôi sẽ tập trung hướng tới 4 mục tiêu: năng suất tốt hơn, dinh dưỡng tốt hơn, môi trường tốt hơn và cuộc sống tốt hơn cho người chăn nuôi.
Ngoài sự nỗ lực của nông hộ, sự đồng hành của doanh nghiệp trong nghiên cứu, lai tạo và phát triển giống chất lượng cao sẽ là động lực mạnh mẽ. Bên cạnh đó, truyền thông cũng cần chung tay để nâng cao nhận thức xã hội về một nền chăn nuôi an toàn, hiện đại và bền vững.
Sự phát triển của ngành chăn nuôi và thủy sản luôn song hành với nhu cầu về dinh dưỡng chất lượng cao, đồng thời đặt ra yêu cầu ngày càng khắt khe về sức khỏe đàn vật nuôi. Điều này khiến cho vai trò của ngành Thú y trở nên thiết yếu hơn bao giờ hết trong chuỗi giá trị này, bao gồm kiểm soát dịch bệnh và đảm bảo chất lượng sản phẩm.
Để tìm hiểu sâu hơn về tầm quan trọng của Thú y trong việc bảo vệ sức khỏe vật nuôi, kiểm soát dịch bệnh và nâng cao chất lượng sản phẩm chăn nuôi, bạn có thể tham khảo tại: https://tuaf.vn/nganh-thu-y
Nguồn: Báo Vĩnh Long