Mục lục bài viết
Những con số biết nói: Quy mô đào tạo từ xa áp đảo hệ chính quy
Số liệu thống kê đến tháng 6/2025 từ Trường Đại học Trà Vinh cho thấy một sự chênh lệch đáng kinh ngạc. Ở lĩnh vực pháp luật, trường có 428 sinh viên chính quy, trong khi hệ từ xa có đến 6.829 sinh viên, cao gấp 16 lần.
Tình trạng tương tự cũng xảy ra ở nhiều lĩnh vực khác như nhân văn, kinh doanh và quản lý, hay công nghệ thông tin, với quy mô đào tạo từ xa thường cao hơn gấp 2-3 lần. Xu hướng này không chỉ xuất hiện ở các trường có truyền thống đào tạo mở như Đại học Mở Hà Nội hay Đại học Mở TP.HCM, mà còn lan rộng ra nhiều trường đại học khác.
Ngay cả Trường Đại học Công nghệ TP.HCM (HUTECH), dù mới tham gia đào tạo từ xa vài năm, cũng ghi nhận quy mô hệ từ xa ở một số ngành đã vượt chính quy. Đơn cử, lĩnh vực khoa học xã hội và hành vi có 1.055 sinh viên từ xa so với 858 sinh viên chính quy.
Lý giải sức hút của hệ đào tạo không chính quy
Sự bùng nổ này bắt nguồn từ nhu cầu thực tế của xã hội. Thống kê toàn quốc cho thấy chỉ tiêu tuyển sinh hệ từ xa đã tăng hơn gấp đôi chỉ trong hai năm, từ hơn 41.000 (năm 2022) lên đến 97.641 (năm 2024).
Ông Phan Quốc Nghĩa, Phó hiệu trưởng Trường Đại học Trà Vinh, cho biết việc xác định chỉ tiêu được thực hiện trên hệ thống của Bộ Giáo dục và Đào tạo, dựa trên năng lực của trường. Mặc dù quy mô một số ngành lớn hơn chính quy, trường vẫn đáp ứng đủ điều kiện và thậm chí chưa tuyển hết chỉ tiêu cho phép.
Đại diện Trường Đại học Công nghệ TP.HCM cũng khẳng định việc mở rộng đào tạo từ xa là để đáp ứng nhu cầu nhân lực cho các ngành học có sức hút lớn như tâm lý học đường hay công tác xã hội.
Những ngành học nào đang dẫn đầu xu hướng?
Thống kê từ các trường cho thấy có bốn lĩnh vực thu hút nhiều người học nhất ở hệ không chính quy, bao gồm:
- Pháp luật (chủ yếu là ngành Luật)
- Nhân văn (chủ yếu là ngành Ngôn ngữ Anh)
- Kinh doanh và quản lý
- Máy tính và công nghệ thông tin
Đặc biệt, tại Trường Đại học Vinh, lĩnh vực khoa học và đào tạo giáo viên ở hệ vừa làm vừa học có quy mô gần gấp đôi so với hệ đại học chính quy.
Thực tế quá trình học tập ra sao?
Một học viên chia sẻ, chương trình học từ xa đòi hỏi tinh thần tự học rất cao. Giảng viên thường chỉ dạy trực tuyến một buổi để hướng dẫn, phần còn lại sinh viên phải tự nghiên cứu và hoàn thành các bài tập trên hệ thống.
Điểm số mỗi môn học thường được chia 50% cho điểm quá trình và 50% cho thi cuối kỳ. Việc thi cuối kỳ bắt buộc phải thi tập trung và được giám sát nghiêm ngặt, đảm bảo tính công bằng.
Bài toán về kiểm soát chất lượng đầu ra
Chuyên gia giáo dục Hoàng Ngọc Vinh nhận định, việc phát triển đào tạo không chính quy là cần thiết để đáp ứng nhu cầu học tập đa dạng. Tuy nhiên, sự tăng trưởng quá nhanh về quy mô đặt ra một vấn đề lớn về việc kiểm soát chất lượng.
Chất lượng đào tạo, đặc biệt là ở hệ từ xa, trở thành một mối lo ngại khi các điều kiện về hạ tầng công nghệ, phương pháp kiểm tra đánh giá và việc kiểm định chương trình dường như chưa được quan tâm đúng mức. Đây là một thách thức cần được nhìn nhận và đánh giá nghiêm túc.
Tham khảo thêm: https://tuaf.vn/
Nguồn: Minh Giảng _ Báo Tuổi Trẻ